Аllergiyadan burnun tutulmasi

Allergik rinit və burun tutulması – eyni proses deyil. Birinci vəziyyətdə xəstəni ağır burunaxması narahat edir. Burundan çox miqdarda şəffaf sulu axıntı ayrılır, bu, burundakı asqırma, qıdıq və ya qaşınma, lakrimasiyaya səbəb olur.

Allergiya tutulmasında axıntı çıxmaya bilər.

Bu vəziyyətdə xəstə nəfəs almaqda çətinlik çəkir. Ona elə gəlir ki, burun keçidləri daim tutulur.

Bu xoşagəlməz simptomdan xilas olmaq və tam burun nəfəsini bərpa etmək üçün nə edəcəyinizi anlamağa çalışaq.

ÇƏTİN NƏFƏS ALMANIN SƏBƏBLƏRİ

Allergik burun tutulmasının səbəbi allergenlə təmasdır. Axırıncılar ola bilər:

• Heyvan tükləri, quş lələkləri;
• Toz - ev, yol, kitab;
• Hər hansı bir çiçəkli bitkinin tozu;
• Kif;
• Dərman preparatları;
• Qida məhsulları;
• Kosmetika vasitələri;
• Məişət kimyəvi maddələr.

Allergiyadan əziyyət çəkən insanın orqanizmində alerqenlə təmasda nə baş verdiyini belə təsvir etmək olar:

1. Allergenlə ilk təmasdan sonra antitellər yaranır və yığılır. Onlar mast hüceyrələrinin səthində fiksasiya olunur və yeni hücum gözləyirlər. Bu mərhələdə xəstə özünü yaxşı hiss edir, hələ burnu tutulmayıb.

2. Alerqen yenidən orqanizmə daxil olduqda antitellər ona hücum edir. Nəticədə antigen + antitel kompleksləri meydana gəlir. Mast hüceyrələrindən histamin buraxilmasını təmin edirlər.

3. Histamin və bəzi digər allergiya vasitəçilərinin təsiri altında bir sıra sistemlərin işində dəyişikliklər baş verir: damarlar daralır, kapilyarlar genişlənir və keçiriciliyi artır.

Bu fizioloji dəyişikliklər burunun selikli qişasının şişməsinə, qızartı və iltihaba səbəb olur. Nəfəs almaqda çətinlik çəkir.

ALLERGİYA İLƏ BURUN TUTULMASININ TƏZAHÜRLƏRİ

Uşaqlarda və böyüklərdə burun tutulması ilə, havanın çatmaması hissi yaranır. Buna görə xəstə ağzı ilə nəfəs almağa məcbur olur. Nəticədə boğazda quruluq və ağrı hissi, baş ağrısı və ümumi narahatlıq hissi olur.

Tez-tez burun axması asqırma ilə birləşir. Bütün bu simptomlar xəstənin adi həyat tərzini - işləmək, oxumaq, idman etməkdən çəkindirir. Gecə onlardan ötəri normal istirahət etmək olmur.

UŞAQLARDA BURUN TUTULMASI

Valideynlər tez-tez uşaqlarda soyuqdəymə əlamətləri ilə allergik burun tutulmasını səhv salırlar. Körpənin rifahını yaxşılaşdırmaq üçün müstəqil olaraq burnuna damardaraldıcı və ya antibakterial damcılar təyin edirlər. Bu vaxt, allergiya inkişaf edir, bu da həyati təhlükəsi olan fəsadlarla nəticələnə bilər. Buna görə, uşağın səbəbsiz burun tutulması varsa və ya il boyu zaman-zaman təkrarlanırsa, müayinə və allergen testləri aparmaq lazımdır.

ALLERGİYA ZAMANI BURUN TUTULMASININ DİAQNOZU VƏ MÜALİCƏSİ

Xəstənin daim burnu tutulursa, ona təhrikedici amili təyin etməyə yönəlmiş hərtərəfli müayinə təyin edilir. Buraya daxildir:

• Endoskopik avadanlıqdan istifadə edərək müayinə (burun keçidlərində quruluş anormallıqların, poliplərin və xarici obyektlərin olmamasına əmin olmaq üçün lazımdır);
• Qanın ümumi analzi (allergik insanlarda tez-tez eozinofillərin artan tərkibini göstərir);
• Qanın biokimyavi analizi;
• Antitellərin səviyyəsini təyin etmək (ümumi və spesifik IgE);
• Вurun nümunəsinin kultivasiyası (simptom allergiyaya səbəb olduğu təqdirdə eozinofillərdə artım da ola bilər);
• Burun sinuslarının rentgenoqrafiyası;
• Burun nəfəsinin müayinəsi (rinomanometriya).

Bədənin allergenlərə qarşı həssaslığını yoxlamaq üçün xüsusi testlər – dəridaxili və prik-testlər aparılır.

ALLERGİK BURUN TUTULMASININ MÜALİCƏSİ

Nəfəs almaqda çətinlik olarsa, antiallergik dərmanlar və hormonlar köməyi ilə azaltmağa çalışırlar. Kəskinləşmədən başqa, allergenə xas olan immunoterapiya (ASIT) edilə bilər. Bu müddət ərzində allergenlərin mikrodozları xəstənin orqanizminə tətbiq olurur. Asılılıq tədricən inkişaf edir və reaksiya allergik reaksiya aktivləşdirilməsini dayandırır. ASIT bütün hallarda uyğun deyil.

Müalicə yalnız aşağıdakı şərtlər yerinə yetirildikdə aparıla bilər:

• Allergen təyin olunub;
• Allergenlərin sayı üçdən çox deyil;
• Terapiya zamanı xəstə remissiyada olur;
• Xəstənin yaşı 50 yaşdan yuxarı deyil.

ASIT-nin yüksək ixtisaslı allergoloq nəzarəti altında aparılması vacibdir, çünki ehtimal olunan fəsadlardan biri anafilaktik şokdur.

ALLERGİK BURUN TUTULMASINA QARŞI DƏRMANLAR

Burun tutulmasını aradan qaldırmaq üçün xəstəyə təyin edilə bilər:

• Antihistamininlər;
• Damardaraldıcı və iltihab əleyhinə burun spreyləri;
• Spreylər və damcılar şəklində yerli qlükokortikosteroidlər;
• Sistemik steroidlər (ağır allergiya üçün göstərilmişdir).

«ERİUS»

Allergik rinit və allergik övrə əlehinə, səbəb olan allergenlərin növündən asılı olmayaraq, "Erius" dərmanı istifadə edilə bilər.
Erius 10 allergiya simptomunu aradan qaldırır:

1. Gözlərdə qızartı
2. Burun tutulması
3. Gözlərin yaşarması
4. Dəri səpkisi
5. Göz qaşınması
6. Asqırma
7. Burun qaşınması
8. Damaq qaşınması
9. Dəri qaşınması
10. Burundan axıntı

Erius formulunun əsasını loratadinin ilkin aktiv metaboliti olan dezloratadin təşkil edir. Maddə allergik reaksiyaların kaskadını blok edir:

• Qaşıntıları azaldır;

• Şişkinliyi azaldır;

• Kapilyar keçiriciliyin azalması;

• Düz əzələ hüceyrələrin spazmının qarşısını alır.

Dərmanı gündə bir dəfə qəbul etmək kifayətdir. Tətbiq edildikdən 30 dəqiqə sonra təyin olunmağa başlayır və 24 saat ərzində təsir göstərir.

"Erius" yeni nəsil dərmanlarına aid olduğundan, praktiki olaraq sedativ təsiri yoxdur (yaranma tezliyi < 1: 10000 hal), psixomotor reaksiyaların sürətinə təsir göstərmir. Dərman iki forma şəklində mövcuddur: sirop (6 aydan yuxarı uşaqlar üçün) və tabletlər (böyüklər və 12 yaşdan yuxarı xəstələr üçün).

PROFİLAKTİKA

Əsas profilaktik tədbir allergen ilə təmasda maneə yaratmaqdır. Beləliklə, xəstə müəyyən bitkilərin tozundan əziyyət çəkirsə, o zaman onların çiçəkləmə dövründə başqa yerə köçməyə çalışması lazımdır. Əgər bu mümkün deyilsə - çiçəkləmə başlamazdan əvvəl müəyyən müddət (müddət həkim tərəfindən müəyyən edilir), antihistamin qəbul etmək lazımdır.

Allergiya xəstəsi evində hava təmizləyiciləri quraşdırılmalıdır. Ev heyvanları xoş qarşılanmır. Bitki ekstraktları olan kosmetik məhsullardan istifadə məsləhət görülmür. Qida, kosmetika, məişət kimyəvi maddələrini diqqətlə seçmək vacibdir. Evin təmizliyi mütəmadi aparılmalıdır. Otaq dekorasiyasını təşkil edən tekstil məhsullardan imtina etmək lazımdır.